Oegstgeest

Zelfstandig reizen met OV voor leerlingen met autisme

30 november 2015

OEGSTGEEST - De Leo Kannerschool wil in 2016 een cursus opzetten die autistische kinderen in staat stelt om zelfstandig naar school gaan. De school gaat hierbij gebruik maken van de methode OV4U. In deze lessen doen de leerlingen kennis en praktische vaardigheden op in het reizen met het openbaar vervoer en worden ouders ook betrokken bij het nieuwe gedachtengoed. De school heeft vorig schooljaar al een pilot gedraaid om ervaring met OV4U op te doen.

Op de Kannerschool zitten leerlingen uit de hele regio, omdat het de enige school in de omgeving is die een uniforme populatie heeft van alleen kinderen met autisme.

“Toen we in onze bovenbouwklassen een keer spraken over zelfstandig naar school komen, werden we ons pas goed bewust van de slag die hier nog te slaan valt. Minder dan een kwart van de vijftienplussers bleek zelfstandig naar school te komen,” zegt docent Theo Flach die zich al jaren inzet op de Leo Kannerschool. “In 2013 hebben wij als school al een risicoanalyse uitgevoerd hoe wij er voor zouden staan als het leerlingenvervoer zou wegvallen,” vult maatschappelijk werker Marjolein Koster hem aan. “In de basis is dit vervoer iets wat ouders en gemeenten met elkaar moeten regelen, maar voor deze kwetsbare groep willen wij ons graag extra inzetten. Als maatschappij hebben wij ooit bedacht dat leerlingen op ons soort onderwijsinstellingen met busjes naar school gebracht zouden moeten worden, terwijl dit in veel gevallen helemaal niet nodig is. Leerlingen willen zelf best met het openbaar vervoer reizen, maar hebben daar gewoon heel weinig ervaring mee.”

Flach legt uit dat voor een jongere met autisme het openbaar vervoer een onvoorspelbaar en onveilig geheel is. “In de eerste plaats komt een bus of een trein natuurlijk nooit precies op tijd. Daarnaast krijgen zij enorm veel prikkels binnen van de mensen om zich heen. Mensen zonder autisme kunnen deze prikkels goed filteren maar onze doelgroep lukt dit vaak onvoldoende.” Theo Flach heeft al heel wat kinderen met autisme met het openbaar vervoer leren reizen. “Na een week oefenen bleken ze allemaal voldoende getraind en durfden ze in hun eentje de reis aan.”

Zo’n switch van taxibusjes naar OV brengt ook een geweldige kostenbeheersing voor gemeenten met zich mee. Kost het vervoer van een leerling nu gemiddeld zo’n 3000 euro per jaar, met het openbaar vervoer zou dat teruggebracht kunnen worden naar ongeveer 750 euro. Hierin zullen met ouders wel nieuwe afspraken moeten worden gemaakt. “Er zijn nu al gevallen bekend van leerlingen die vervoer met een busje wél, maar met het OV níet vergoed krijgen,” vertelt Koster. “Dat moeten we in de toekomst voorkomen.”

Het komende voorjaar organiseert deschoolin samenwerking met TechnoLabeen projectweek ‘Zelfstandig Reizen en Vervoer’. Tijdens deze projectweek staat ook een thema avond voor ouders over het reizen met openbaar vervoer en het zelfstandig reizen gepland.

DeKannerschoolwil er samen met ouders, gemeenten en vervoersbedrijven, voor zorgen dat leerlingen zelfstandig mobiel zijn. “Daarom zijn we zo blij dat vervoerder Arriva met ons meedenkt en helpt met de praktijklessen.”

“Vanuit maatschappelijk oogpunt willen we het reizen met het openbaar vervoer voor leerlingen met autisme ook mogelijk maken, zodat ze zelfstandig kunnen reizen,” vertelt Maaike Visser, woordvoerder van Arriva. De vervoersmaatschappij zal samen met de gemeenten of deKannerschoolde afweging maken of het nodig is om voor hun chauffeurs extra cursussen in te plannen in verband met deze nieuwe doelgroep. "Wij verwachten, net als deschool, geen problemen. Samen met deschool, ouders en gemeente kunnen we een keuze maken welke leerlingen met het reguliere openbaar vervoer kunnen reizen.”

Als blijkt dat er vraag naar is, zal Arriva overwegen om de dienstregeling aan te passen.Kannerschool-leerlingen uit Katwijk zijn nu bijvoorbeeld drie kwartier onderweg met de bus, en moeten tweemaal overstappen. “We gaan er naar kijken, maar altijd in overleg met onze opdrachtgever, de provincie Zuid-Holland,” aldus Arriva.

Bij het reizen hebben de leerlingen straks de mogelijkheid om gebruik te maken van diverse ondersteunende apps, die hen door onvoorspelbare OV-situaties heen loodsen. De apps GoOV en BusBuddy bieden op afstand de leerling ‘a la minute’ ondersteuning. Een aangepaste OV-kaart vergemakkelijkt het reizen met het openbaar vervoer.

Op maandag 7 december is er op deKannerschoolop de Hazenboslaan de presentatie ‘Leerlingenvervoer binnen passend onderwijs’ voor alle gemeenten en andere betrokkenen in de regio. “Duidelijk was dat er alleen al binnen de 14 gemeenten van Holland Rijnland verschillend gedacht werd over hoe leerlingenvervoer in de toekomst te bekostigen en te organiseren,“ zegt onderwijscoördinator Guus de Wolf. “Wij willen de zelfredzaamheid, zelfstandigheid en mobiliteit van de leerlingen bevorderen. Dit hebben zij nodig voor het lopen van stages, maar zeker ook daarna, om volwaardig in de maatschappij te functioneren.”